Σκηνοθεσία: Ελιζέο Σουμπιέλα
Σενάριο: Ελιζέο Σουμπιέλα
Παίζουν: Lorenzo Quinteros, Hugo Soto, Inés Vernengo
Παραγωγή: Αργεντινή (1986)
Διάρκεια: 1 ώρα 45 λεπτά
Ο Ραντές εμφανίζεται ξαφνικά στο ψυχιατρείο, ισχυριζόμενος πως προέρχεται από έναν άλλο πλανήτη, από έναν άλλο κόσμο. Ο Δρ Χούλιο Ντενίς, σαστισμένος και από τον πρόσφατο χωρισμό του, παρακολουθεί το νέο ασθενή να εκθέτει τους σκοπούς της αποστολής του με μεγάλη σαφήνεια. Το παράξενο είναι ότι όλα συνηγορούν πως λέει την αλήθεια!
Ο “εξωγήινος”, ένα ον – ολόγραμμα με σάρκα και οστά, μπορεί να θεωρηθεί σε όλα του άνθρωπος. Του λείπει, όμως, ένα χαρακτηριστικό: τα αισθήματα. Έρχεται από πολύ μακριά. Τα διαπιστευτήριά του είναι μία άψογα εκτελεσμένη φούγκα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Γίνεται αγαπητός σε όλους και τα τεστ αντίληψης φανερώνουν μια ιδιοφυία. Το παρελθόν του παντελώς άγνωστο, καμία πληροφορία δεν μπορεί να βρεθεί.
Η κριτική του Σουμπιέλα στον ανθρώπινο πολιτισμό εντοπίζεται σε κάθε καρέ της ταινίας. Ακόμα και η ηχητική μπάντα τονίζει τα δύο άκρα της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι επίκτητες αλλοιώσεις των χαρακτηριστικών του ανθρώπου και απ’ την άλλη το καθαρό βλέμμα, τα αντανακλαστικά του ψευδο-ανθρώπου. Δεν είναι τυχαία η αντιμετώπιση της μουσικής τέχνης από τους δύο αυτούς τύπους: ο ένας, χρόνια μέσα στη διαφθορά και την επαγγελματική αποβλάκωση, παίζει μουσική αυτιστικά, μόνος του, απλώς και μόνο για να γιατρέψει τις πληγές του. Ο άλλος, αγνός εξερευνητής, αναζητά το μυστικό πίσω από την Τέχνη, παίζει μουσική για να ακουστεί και δεν διστάζει να χορέψει, μπροστά σε εκατοντάδες θεατές, στο άκουσμα της Ενάτης του Μπετόβεν.
Οι ανθρώπινες μέθοδοι είναι γνωστές στον παράξενο ασθενή, που έχει μπροστά του ο Δρ Ντενίς. Η πρόκληση πόνου και η αδιαφορία είναι πασίγνωστες σε όλους. Κανένας δεν μιλά γι αυτά, σε μια κοινωνία που όποιος λέει την αλήθεια, κλείνεται στο ψυχιατρείο. Ο Ραντές βλέπει κάποιον να πεινάει και του δίνει το φαγητό του, βλέπει κάποιον να υποφέρει και τον παρηγορεί. Αν κάποιος χρειάζεται τη βοήθειά του, του τη δίνει. Όλες οι αυθόρμητες αντιδράσεις και εκφράσεις του ανθρώπου βρίσκονται σε αυτό το ολόγραμμα, ενώ όλοι οι αυθεντικοί άνθρωποι έχουν χάσει αυτές τις ιδιότητες και πολλοί από αυτούς κατέχουν το πιο επικίνδυνο όπλο, το οποίο φοβούνται ακόμα και οι εξωγήινοι: την ανθρώπινη βλακεία.
Η ιδεολογία κατασκευάζει ανθρώπους. Δεν χωρά αμφιβολία σε αυτό. Συστήματα αξιών και ιατρικά πρωτόκολλα κάνουν αδύνατη την αλλαγή της συνείδησης, αυτό το θεμελιώδες συστατικό της προόδου. Το παιδί, αντιμετωπίζει τα πάντα ως παιχνίδι, κάθε στιγμή για εκείνο είναι ένα βήμα δημιουργίας ενός κόσμου, που ξαφνικά καταρρέει όταν ο δάσκαλος μπαίνει στην τάξη και του μαθαίνει τον τρόπο για να ζει. Τον μοναδικό τρόπο, όπως ο Δρ Ντενίς θέλει να γιατρέψει τον Ραντές με τον μοναδικό τρόπο που του έχουν υποδείξει. Όμως, ο Ραντές δεν θέλει να γιατρευτεί, θέλει να τον καταλάβουν. Αυτοί οι αποπροσανατολισμοί βρίσκονται στο επίκεντρο της σπουδαίας ταινίας τού Σουμπιέλα.
Σε μια τέτοια ταινία, που η κάμερα ανακαλύπτει τον Ραντές μαζί με το θεατή, που με την ίδια απορία τον κοιτά από πάνω μέχρι κάτω, και που η αρχιτεκτονική του νοσοκομείου τον περικυκλώνει, ενώ αυτός κοιτά προς τη μόνη του πατρίδα, τα παιδικά του χρόνια, βγάζεις το καπέλο. Είναι από εκείνες τις δημιουργίες, στις οποίες κατατίθενται βαριές αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση. Χωρίς ίχνος γραφικότητας και ιδεοληψίας, χωρίς σκοπιμότητα. Μια κραυγή για αλλαγή πορείας λίγο πριν τον γκρεμό.
Ανδρέας Άννινος
