Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αναγνώστου
Σενάριο: Δημήτρης Αναγνώστου
Παίζουν: Θανάσης Δόβρης, Δρόσος Σκώτης, Στάθης Αποστόλου, Άρης Μπαλής, Βασίλης Σαμούρκας, Πηνελόπη Δαρσακλή
Παραγωγή: Ελλάδα – 2020
Διάρκεια: 26 λεπτά
Μια ομάδα ευρωπαίων αριστοκρατών περιφέρεται σε μια παραλία, στα μέσα του 18ου αιώνα. Οι περιηγητές, μέσα από το Grand Tour, αναζητούν αρχαιοελληνικά στοιχεία και αναφορές για τη θεμελίωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Μια μνήμη κατακερματισμένη και επιλεκτική, που έναν αιώνα αργότερα θέτει ερωτήματα ταυτότητας και ανοίγει ένα νέο πεδίο αναζητήσεων.
Ο Δημήτρης Αναγνώστου στην πρώτη μικρού μήκους ταινία του σφίγγει το κάδρο σε 1.33:1, το μπλοκάρει με τους απόκρημνους όγκους της Γιάλοβας και αφήνει το ενεργό πεδίο ως δώρο στον θεατή. Η περιπλάνηση του βλέμματος, αποτέλεσμα της εμπιστοσύνης του στη μιζανσέν, τα σταθερά του πλάνα και τα συχνά cut σε μαύρο, δημιουργούν μια μικρού μήκους μελετημένη σε βάθος, ένα έργο που αναντίρρητα επανατοποθετεί την αισθητική στον κινηματογραφική έκφραση.
Οι παράλληλες που σχεδιάζει ανάμεσα στο Grand Tour, αυτή την συνήθεια των νεαρών ευγενών, και την εύρεση ενός πτώματος, είναι ευφυείς, έτσι όπως αφήνει ανοιχτές συνδέσεις με σύγχρονες καταστάσεις. Η περιδιάβαση στα βαλτωμένα μονοπάτια της Ιστορίας, αφήνει στους σημερινούς περιηγητές – ιθαγενείς μια de jure απάθεια, μια άγνοια που μικρή σχέση έχει με οποιουδήποτε τύπου αναζήτηση.
Πέρα, όμως, και από κάποια προφανή και αυτονόητα συμπεράσματα, το Mare Nostrum είναι μια μικρού μήκους ταινία, που (επιτέλους) λειτουργεί σε πολλά επίπεδα και αποφεύγει ευρήματα εντυπωσιασμού. Έτσι, ο Αναγνώστου απέναντι σε κάθε εύκολη ανάγνωση περί μεταναστευτικού, τοποθετεί την ταινία σε μια θαμπή (α)χρονικότητα (ακόμα και η φωτογραφική μηχανή είναι σαν να στήνεται εκεί από έναν εκτός πλοκής παρατηρητή) ενώ ο κατακερματισμένος ασπρόμαυρος χώρος αποτελεί έναν ου-τόπο.
Η κινηματογράφηση, με ένα συνδυασμό πλάνων χαμηλού κοντράστ στη μαγιάτικη περιπλάνηση των περιηγητών και υψηλού κοντράστ στην ιστορία της διαλεύκανσης του μυστηρίου, συνθέτει την αίσθηση της μάταιης αναζήτησης του υψηλού, υποβοηθούμενη από την απόκοσμη ηχητική υπόκρουση. Οι κινήσεις των χαρακτήρων και του πλήθους, λιτές και περιεκτικές, συνεισφέρουν στο μυστήριο που προκαλείται από την εύρεση ενός άγνωστου πτώματος, καθώς ο Δημήτρης Αναγνώστου αποφεύγει να δώσει εύκολες απαντήσεις, τη στιγμή που θέτει δύσκολες ερωτήσεις. Το τσούρμο των περιηγητών αιώνια ανακαλύπτει την ερημική παραλία, χωρίς αυτή η συνθήκη να είναι κατάλληλη για βεβαιότητες.
Ανδρέας Άννινος
