Σκηνοθεσία: Τοντ Φίλιπς
Σενάριο: Τοντ Φίλιπς, Σκοτ Σίλβερ
Παίζουν: Xόακιν Φίνιξ, Ρόμπερτ ντε Νίρο, Ζάζι Μπιτς
Παραγωγή: ΗΠΑ, 2019
Διάρκεια: 2 ώρες 2 λεπτά
Ο Άρθουρ Φλεκ (Χοακίν Φοίνιξ) περιφέρεται στη Γκόθαμ Σίτι της διαφθοράς, καθώς τα όνειρά του καταρρέουν. Όταν η κατάσταση γύρω του γίνει ανυπόφορα πιεστική αναλαμβάνει δράση και γεννιέται ο Τζόκερ, ο γνωστός κακός του Μπάτμαν.
Τι μπορείς να πεις για το φαινόμενο Χοακίν Φίνιξ; Από το Her και το Walk the Line, μέχρι το αριστουργηματικό The Master, μας έχει χαρίσει ανεπανάληπτες ερμηνείες ευρύτατης γκάμας. Τουλάχιστον εντυπωσιακός, έχει μια τέτοια ένταση στο πρόσωπό του, και μπορεί να χρωματίζει κάθε στιγμή στην υποκριτική του, παραδίδοντάς μας εξαιρετικά μελετημένες δουλειές. Η κινητική του ενέργεια είναι αδιανόητη και στο Joker τη χρησιμοποιεί εξαίσια, σώζοντας σε πολλές περιπτώσεις την παρτίδα, και αποδεικνύοντας την καθοριστική σημασία που έχει ο ταλαντούχος ηθοποιός στο Χόλυγουντ.
Κυρίως στο Χόλυγουντ, που φαίνεται ότι έχει στραφεί σε στοιχειώδεις πλοκές και απλοϊκές δομές σεναρίου. Στο Joker δεν έχει καν σημασία η πλοκή. Σημασία έχει ο τίτλος της ταινίας. Ακόμα και εντελώς διαφορετική να ήταν η ταινία, με διαφορετικό σκηνοθέτη, διαφορετικό σεναριογράφο, ίσως και με άλλους ηθοποιούς, η εμπορική της επιτυχία θα ήταν εγγυημένη. To marketing είχε κάνει από καιρό τη δουλειά που έπρεπε να κάνει, δημιουργώντας την απαραίτητη προσμονή στο φιλοθέαμον κοινό.
Όταν έχεις μια στοιχειώδη πλοκή που βασίζεται σε έναν ήρωα κόμικ είναι άκομψο να επιχειρείς ασκήσεις υπερεπαναστατικότητας, καθιστώντας το ξεσηκωμένο πλήθος μια καρικατουρίστικη μάζα ανόητων κάφρων που μπορεί να ακολουθήσει τυφλά τον οποιονδήποτε. Το V for Vendetta είναι η ταινία που έκανε μόδα το απολιτικό συμπεριφορικό copy paste, αυτή τη μάστιγα ελαφρότητας και ισοπέδωσης. Το Joker, επίσης, δεν έχει κανένα πολιτικό χαρακτηριστικό – δεν θα μπορούσε να έχει – και όμως υπάρχει αυτή η πάντα ύπουλη οπτική του χλευασμού και της διττής ανάγνωσης μιας κατάστασης που εντελώς χοντρικά συνοψίζεται κάπου ανάμεσα στο «Ασ’ τον τρελό στην τρέλα του» και στο «Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια». Το Joker δεν έχει κανένα κοινωνικό χαρακτηριστικό και ας προσπαθεί αγωνιωδώς να παρουσιάζει κοινωνικά φαινόμενα με τρόπο κάθε άλλο παρά ευφάνταστο. Το γέλιο του Joker είναι στοιχείο μιας εκπληκτικής ερμηνείας και τίποτε παραπάνω.
Η σήψη και η παρακμή αποτυπώνεται ως …σήψη και παρακμή. Πεταμένα σκουπίδια, βρώμικα μέρη, πόλη μισοδιαλυμένη. Μόνο που αυτή είναι πλέον η πραγματικότητα και όχι κάποιο δυστοπικό μέλλον. Είναι σαν ένας ζωγράφος να ζωγραφίζει εκπληκτικά τοπία το 2020. Μπορεί να είναι εντυπωσιακή η αποτύπωση, όπως και στο Joker η φωτογραφία είναι καλοδουλεμένη, όμως το αποτέλεσμα είναι παρωχημένο και άνοστο. Καμία έκπληξη στο σκηνοθετικό κομμάτι, έστω ένα ενδιαφέρον cut. Δυστυχώς, ποτέ η αποξένωση δεν διαγράφηκε με τόσο χοντροκομμένα γράμματα.
Οι αναφορές στο Κουρδιστό Πορτοκάλι είναι αρκετές, όμως η ταινία είναι χτισμένη πάνω στον Ταξιτζή του Μάρτιν Σκορσέζε, διότι είναι προφανές ότι όταν κάποιος πρέπει να παρουσιάσει έναν χαρακτήρα που ασφυκτιά και αντιδρά, αυτή είναι η ταινία στην οποία πρέπει να στραφεί. Με λίγα λόγια, το Joker είναι η ταινία που, αφενός μεν, χάρισε ένα Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου στον Χοακίν Φίνιξ για την εκπληκτική του ερμηνεία, αφετέρου δε, μοιάζει σαν ο Ταξιτζής του Σκορσέζε να έχει πάθει χολέρα.
Ανδρέας Άννινος
