Διαβάστε την κριτική μας εδώ.
Η ταινία κέρδισε το βραβείο «Palm Dog» της London Evening Standard στο Φεστιβάλ των Καννών για το καλύτερο ζώο-ηθοποιό. Το όνομα του νικητή σκύλου, εύστοχα, είναι Tähti («Αστέρι» στα φινλανδικά).
Κατέκτησε 4 βραβεία στο 55ο Φεστιβάλ Καννών το 2002: Το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, το Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής, το Βραβείο Γυναικείου ρόλου για τη Kati Outinen, καθώς και το Palm Dog για το σκυλάκι Tähti!
Στη σκηνή του μπαρ υπάρχει μια φωτογραφία του Matti Pellonpää στον τοίχο. Έπαιξε σε πολλές ταινίες Kaurismäki πριν από τον ξαφνικό θάνατό του το 1995.
Υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Ωστόσο, ο Άκι Καουρισμάκι μποϊκόταρε την τελετή, επικαλούμενος τον δεύτερο πόλεμο του Κόλπου των ΗΠΑ που ξεκίνησε τον Μάρτιο του ίδιου έτους με την εισβολή στο Ιράκ ενός συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ο Matti Wuori, ο οποίος υποδύεται τον δικηγόρο που στάλθηκε από τον Στρατό της Σωτηρίας για να εκπροσωπήσει τον M, ήταν στην πραγματικότητα πολύ γνωστός δικηγόρος που ειδικευόταν σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καθώς χωρίζονται μπροστά από το αστυνομικό τμήμα, δίνει στον Μ ένα πούρο. Ο Wuori ήταν γνώστης των κουβανέζικων πούρων.
Η ιστορία της ταινίας διαδραματίζεται στη Φινλανδία των αρχών της δεκαετίας του 1990 στη δίνη μιας σοβαρής κρίσης. Οι άνθρωποι έπρεπε να μετακινηθούν από την ύπαιθρο στις πόλεις για να βρουν δουλειά. Ωστόσο, δεν κατάφερναν πάντα να βγάλουν τα προς το ζην. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 έπληξε σοβαρά την οικονομία της Φινλανδίας. Η Σοβιετική Ένωση ήταν ο πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος για τη Φινλανδία και η κατάρρευση του μεγάλου γείτονα κλόνισε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής. Οι φινλανδικές βιομηχανικές εταιρείες και οι υπεργολάβοι τους υπέφεραν λόγω της πτώσης των εξαγωγικών δραστηριοτήτων της Φινλανδίας. Μετά την οικονομική άνθηση της δεκαετίας του 1980, οι τράπεζες βρέθηκαν σε μπελάδες λόγω της αμελούς δανειακής τους πολιτικής και της κερδοσκοπίας της αγοράς. Μέσα σε τρία χρόνια το ποσοστό ανεργίας εκτινάχθηκε από 3,5% σε 18,9% και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν συρρικνώθηκε κατά 13 τοις εκατό. Τα γεγονότα της ταινίας που διαδραματίζονται στη δεκαετία του 1990, όπως το σύμπαν του Καουρισμάκι γενικά, δείχνουν επίσης μια άλλη εποχή στην ιστορία της Φινλανδίας.
Η αφήγηση επικεντρώνεται στην πρόσφατη ιστορία της Φινλανδίας με μια επιθυμία που κορυφώνεται στην επιλογή μουσικής, αντικειμένων, ρούχων, χρωμάτων, συμπεριφορών (και τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Η μεταπολεμική Φινλανδία της δεκαετίας του 1950 είναι γεμάτη ελπίδα και χαρά για την ανακτημένη ειρήνη. Οι άνθρωποι περίμεναν μια καλύτερη ζωή. Ταυτόχρονα μπορεί κανείς να αισθανθεί ένα βαθύ πένθος και έναν αυξανόμενο αίσθημα απώλειας που κρύβεται στις καρδιές των ανθρώπων μετά τους πολέμους.
Οι χαρακτήρες των ταινιών του Καουρισμάκι δημιουργούν μια γενική ιδέα για τον μεταπολεμικό Φινλανδό: σκληρός βετεράνος πολέμου, δυνατός εργάτης που αντιμετωπίζει με γενναιότητα τις δυσκολίες και αναζητά την ευτυχία σε μικρά καθημερινά πράγματα. Αρνείται να αφήσει τις κακοτυχίες να τον αποθαρρύνουν και αρνείται να βυθιστεί στη θλίψη. Καθώς η ζωή συνεχίζει να τον περιβάλλει με περισσότερες ατυχίες, προσπαθεί να βρει μια λύση με αξιοπρέπεια. Σημειώνονται σιωπηρά οι πιο σκοτεινές πλευρές του χαρακτήρα του: μερικές φορές βρίσκει παρηγοριά στο αλκοόλ, γεγονός που τους κάνει να νιώθουν άσχημα προς τον εαυτό τους και τους οικείους τους. Αυτά τα παραδείγματα μπορούν να βρεθούν τόσο στο The Man Without a Past όσο και σε άλλες ταινίες του ίδιου σκηνοθέτη, καθώς και σε εκείνες άλλων Φινλανδών κινηματογραφιστών όπως οι Mikko Niskanen, Risto Jarva, Matti Kassila, Matti Ijäs κ.λπ.
Ιδιαίτερα κατά το ξεκίνημα της καριέρας του, οι ταινίες του Καουρισμάκι έτυχαν μιας μάλλον μη ενθουσιώδους υποδοχής στη Φινλανδία. Οι κριτικοί ισχυρίστηκαν ότι «ο κόσμος δεν μιλάει έτσι» ούτε «συμπεριφέρεται έτσι». Ο Καουρισμάκι κατηγορήθηκε μάλιστα ότι παρουσίασε μια ψεύτικη εικόνα της Φινλανδίας και των Φινλανδών. Η επιτυχία που σημείωσαν οι ταινίες του στο εξωτερικό τον βοήθησε να υπερασπιστεί το όραμά του και την ελευθερία του να δημιουργεί. Αρνητική ήταν επίσης η αντίδραση των αρχών και της τουριστικής βιομηχανία. Οι ταινίες του Καουρισμάκι θεωρήθηκε ότι καταστρέφουν την εικόνα της Φινλανδίας στο εξωτερικό.
Ο Άκι Καουρισμάκι είναι παθιασμένος λάτρης των ταινιών. Οι γνώσεις του για τον κινηματογράφο και ο θαυμασμός του για αυτόν και για άλλες μορφές τέχνης (όπως λογοτεχνία, εικαστικές τέχνες, μουσική κλπ.) γίνονται αισθητές στις ταινίες του. Συχνά κάνει αναφορές σε άλλες ταινίες, άλλοτε δανειζόμενος απευθείας από αυτές, άλλοτε χρησιμοποιώντας πιο λεπτές υποδείξεις. Η εμπειρία της παρακολούθησης μιας ταινίας του περιλαμβάνει πάντα τη χαρά της αναγνώρισης αναφορών από την ιστορία του κινηματογράφου.
Στην Τσεχία, τη Σουηδία και τη Γερμανία η ταινία έχει ανεβεί σε θεατρική παράσταση.
Η ταινία έχει επίσης προσαρμοστεί σε καρτούν με πρωταγωνιστή τον Ντόναλντ Ντακ και με τίτλο “The Duck Without a Past”. Ο Kari Korhonen, ο κορυφαίος σχεδιαστής του Ντόναλντ Ντακ στη Φινλανδία, έγραψε το κείμενο και ο διάσημος Ιταλός εικονογράφος Giorgio Cavazzano εικονογράφησε τα τελικά πάνελς. Σύμφωνα με τον Korhonen «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μεγαλύτερο αστέρι στον κόσμο της Disney από τον Τζόρτζιο». Ο Cavazzano έχει διασκευάσει κλασικές ταινίες όπως το Casablanca (1942) του Michael Curtiz και το La Strada (1954) του Federico Fellini ως κόμικς του Ντόναλντ Ντακ.
Λέγεται ότι ο Καουρισμάκι, ο οποίος σπάνια δίνει συνεντεύξεις στον Τύπο, είναι ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα.
