από τον σιν-ένοχο Νικόλαο Ε. Καββαδία
Η χιλιομετρική απόσταση ανάμεσα στο Σεράγεβο και το Χαρτούμ είναι, σχεδόν, έξι χιλιάδες χιλιόμετρα.
Η κινηματογραφική, εάν σαν μέτρο σύγκρισης πάρουμε δύο ντοκυμανταίρ, που κάνουν την Παγκόσμια Πρεμιέρα τους στο Φεστιβάλ Ντοκυμανταίρ του Σέφφιλντ, είναι πολύ μεγαλύτερη, εάν όχι μη μετρήσιμη.
Η μιά ταινία είναι το “At The Door of the House Who Will Come Knocking” (“Ko će pokucati na vrata mog doma” – https://www.sheffdocfest.com/film/door-house-who-will-come-knocking) της 37χρονης Βόσνιας Maja Novaković (1987, Srebrenica – https://dokweb.net/database/persons/biography/40afd0f8-b1ec-4aea-b6eb-dbe856c0c826/maja-novakovic) και η άλλη το “Madaniya” του Σουδανού Mohamed Subahi. – https://madaniya-film.com/
Το ντοκυμανταίρ της Novaković συμμετέχει στο Επίσημο Διαγωνιστικό (https://www.sheffdocfest.com/festival/2024/competitions/international-competition), ενώ αυτό του Subahi στο Τμήμα “Εξεγέρσεις” (https://www.sheffdocfest.com/festival/2024/strands/rebellions).
Στην ταινία της Novaković θα επανέλθω πολύ σύντομα και θα αφιερώσω τον χώρο και τον χρόνο, που αξίζει σε μιά πραγματικά γνήσια ποιητική ταινία. Τόσο γνήσια ποιητική, που δοκιμάζει τις αντοχές του σύγχρονου θεατή, που δεν είναι μαθημένος σε εμπειρίες τόσο δυνατές, όπως η θέαση μιάς γνήσια ποιητικής ταινίας.
Η τρίτη σελίδα του Ημερολογίου μου από το Sheffield DocFest 2024 θα είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στην ταινία του Subani.
Στα μέσα του περασμένου Απριλίου ο 75χρονος Πορτογάλος Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε António Guterres δήλωσε: “Ο κόσμος ξεχνά τους Σουδανούς”. – https://www.trt.net.tr/greek/kosmos/2024/04/16/gkouteres-o-kosmos-xekhna-tous-soudanous-2128327.
Να σημειώσω, ότι από τον Απρίλιο του 2023 το πολύπαθο Σουδάν πληρώνει το τίμημα ενός ακόμα εμφύλιου πολέμου, αυτήν την φορά ανάμεσα ανάμεσα σε δύο στρατούς, που διεκδικούν την εξουσία: από την μιά η SAF Sudanese Armed Forces (SAF) κι από την άλλη η παραστρατιωτική Rapid Support Forces (RSF). – https://en.wikipedia.org/wiki/Sudanese_civil_war_(2023%E2%80%93present.
Είμαι σίγουρος, ότι ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε θα χαιρόταν, που το ντοκυμανταίρ του Subahi δεν ξεχνάει τον μαρτυρικό λαό του Σουδάν και την άσβεστη επιθυμία του γιά…”Madaniya” – Μαντανίγια.
Αλλά τι είναι αυτή η Μαντανίγια? Σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι η Δημοκρατία, στην κυριολεξία και στην πράξη είναι το ακριβώς αντίθετο της Δικτατορίας. Είναι αυτό, που λέμε “Ο Λαός στην Εξουσία”, σε αντίθεση, δηλαδή, με αυτό, που συμβαίνει γιά δεκαετίες τώρα στο πολύπαθο Σουδάν, που με πολύ μικρά δημοκρατικά διαλείμματα, βαδίζει από την μιά Δικτατορία στην άλλη.
Το “Madaniya” φωτίζει το πιό πρόσφατο δημοκρατικό διάλειμμα στο Σουδάν: αυτό, που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2018 και κορυφώθηκε τον Απρίλιο του 2019, όταν ο Λαός, με προτοστάτες τους νέους και τις νέες, ξεχύθηκε στους δρόμους και με ειρηνικό τρόπο ζήτησε το αυτονόητο: “Μαντανίγια!”.
Η ταινία του Subahi είναι το χρονικό ακόμα μιάς σύντομης Άνοιξης, που, τελικά, θα αποδειχθεί ο σύντομος πρόλογος γιά έναν ακόμα πολύ σκληρό και μακρύ χειμώνα.
Το Σουδάν πρέπει να είναι περήφανο γιά την νέα γενιά του. Αυθεντική, Ατρόμητη, Ανυπότακτη.
Η κατάληψη της Πλατείας θα γίνει το κέντρο της εξέγερσης. “Η πλατεία ήταν γεμάτη…” ή, όπως, θα το περιγράψει ένας από τους επαναστατημένους νέους και ήρωας της ταινίας: “Η Πλατεία είναι το Έθνος μας”.
Τελικά θα γίνει ένας ομαδικός τάφος, όταν το καθεστώς θα αποφασίσει να δείξει το πραγματικό πρόσωπό του και θα κτυπήσει στο ψαχνό σκοτώνοντας 140 νέους άοπλους ανθρώπους. Σαράντα από αυτούς τους μάρτυρες θα πεταχθούν στον Νείλο…
Πραγματικά ο θεατής νιώθει την επιθυμία να αποστρέψει το βλέμμα του από την οθόνη, γιατί οι βιντεοσκοπημένες με κινητά εικόνες του μακελειού στην Πλατεία είναι σκληρές, πολύ σκληρές…
Γι’ αυτό και η Esra, μιά νεαρή κοπέλα, που ομόρφυνε πολλούς τοίχους στην Πλατεία με γκράφιτις θα πει μετά το μακελειό, θέλοντας να εξηγήσει την αδυναμία της να ξαναζωγραφίσει τους τοίχους της Πλατείας: “Δεν αναπνέω οξυγόνο. Αναπνέω αίμα στην Πλατεία…”.
Ο Momamed “Django” Abdul Rahman “Django” από την μεριά του θα το ξεκαθαρίσει: “Κάνουν λόγο γιά χάος και υποστηρίζουν, ότι η κατάληψη εμποδίζει τον κόσμο να πάει στην δουλειά του. Μα ποιά δουλειά είναι σπουδαιότερη από το να πάρουμε πίσω την πατρίδα μας?”.
Ο Mu’min Wad Zeinab θα χαρακτηρίσει την Επανάσταση “καθημερινή εργασία και τρόπο ζωής, μέχρι, που η ζωή να γίνει Επανάσταση, Επανάσταση, Επανάσταση!”.
Τελειώνω αυτή την σελίδα, γράφοντας: “Τραγούδα Χαρτούμ, τραγούδα! Τα παιδιά σου είναι στην Πλατεία και Αναπνέουν Επανάσταση”.
Κάπου στην άκρη της σελίδας βλέπω την Έσρα να έχει σχεδιάσει ένα χαμόγελο…