Σκηνοθεσία: Στίβεν Σόντερμπεργκ
Σενάριο: Σκοτ Μπερνς
Παίζουν: Ματ Ντέιμον, Κέιτ Γουίνσλετ, Τζουντ Λο, Μάριον Κοτιγιάρ, Γκουίνεθ Πάλτροου
Παραγωγή: ΗΠΑ
Διάρκεια: 1 ώρα 46 λεπτά
Ένας επιθετικός ιός μεταδίδεται πολύ γρήγορα σε όλο τον κόσμο την ώρα που οι επιστήμονες δουλεύουν πάνω στο πολυπόθητο εμβόλιο που θα λύσει το πρόβλημα.
Σας θυμίζει κάτι; Αν η κριτική αυτή γραφόταν το 2011, θα ήταν πολύ διαφορετική. Η ταινία είναι από αυτές που μοιάζουν να έχουν βγει από γραμμή παραγωγής και έτσι δεν επιτρέπει εξάρσεις ούτε κατά την παρακολούθησή της ούτε κατά την κριτική της. Όμως κάτω από το βάρος των σημερινών συνθηκών αποκτά μια άλλη σημασία και αποδεικνύεται ότι ακόμα και αυτή η “ταινία”, ή εν πάση περιπτώσει αυτό το οπτικοακουστικό έργο, είναι ζωντανό στο χρόνο.
Το ξεκίνημα γίνεται με μια σεκάνς-μοντάζ όπου με μουσική που παραπέμπει σε βιντεοπαιχνίδι τρίτης διαλογής εμφανίζονται άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να πέφτουν σαν τα κοτόπουλα, φανερά μολυσμένοι από τον μυστηριώδη ιό. Θα μπορούσαν να είναι εικόνες από το δελτίο ειδήσεων του αγαπημένου σας τηλεοπτικού σταθμού. Δυστυχώς πρόκειται για εικόνες από ένα οπτικοακουστικό πραγματάκι που αυτοαποκαλείται ταινία.
Εξ αρχής τα πράγματα φαντάζουν προβλέψιμα με χαρακτήρες καρικατούρες να αλωνίζουν την οθόνη: Ο επιστήμονας που θυσιάζεται, ο επιστήμονας που προστατεύει τους δικούς του, ο συνωμοσιολόγος, η σύζυγος που κερατώνει, ο κερατάς που το μαθαίνει πάντα τελευταίος και ούτω καθεξής. Ταυτοχρόνως, φρικιαστικά ζουμ σε πόμολα, πιστωτικές κάρτες και παιδιά και ενήλικες με ξηρό βήχα δίνουν και παίρνουν. Μήνυμα ελήφθη. Όβερ.
Καλοί ηθοποιοί όπως ο Τζουντ Λο, η Κέιτ Γουίνσλετ και κυρίως η Μάριον Κοτιγιάρ θλίβουν όχι τόσο με τις ερμηνείες τους, που έτσι κι αλλιώς είναι βαρετές, άχρωμες και άοσμες, όσο μόνο και μόνο με τη συμμετοχή τους σε τούτη την ταινία προπαγάνδας. Ειδικά δε το μέρος της πλοκής στο οποίο πρωταγωνιστεί η Κοτιγιάρ, μια εσάνς κοινωνικού προβληματισμού, λειτουργεί ως ένα επιστρέφον comic relief. Λίθοι και πλίνθοι και ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα…
Μαθήματα επιδημιολογίας, πλιάτσικο, αναρχία, λίγη χριστιανική ηθική και είμαστε έτοιμοι. Το εμβόλιο, μεσσίας, αντικαθιστά κάθε είδους μεσσία, χωρίς όμως να μπορεί να γιατρέψει το κέρατο. Μπορεί όμως να ανακαλυφθεί και ένα τέτοιο στο μέλλον. Είναι εντυπωσιακό το πώς το Χόλυγουντ είναι ικανό για το καλύτερο και για το χειρότερο. Ταυτοχρόνως είναι και λογικό, αφού η ατζέντα άσχετων με την κινηματογραφική τέχνη βρίσκει δίαυλο και μάλιστα πανίσχυρο μέσα από αυτό. Υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων, ό,τι θα ήταν μια ταινία του συρμού, μετατρέπεται σε χυδαία ταινία προπαγάνδας που κάνει τον Γκέμπελς να γυρνάει από ενθουσιασμό. Και για να μην χαρακτηριστώ κομπλεξικός, ομολογώ ότι το κάδρο που συνοδεύει το κείμενο με μάγεψε κυρίως με τη σημειολογία του.
Στο τέλος και για όποιον δεν κατάλαβε η ταινία μάς αποκαλύπτει τι πήγε στραβά, υπονομεύοντας τη μαγεία της (;) μην αφήνοντας τίποτα αναπάντητο: νυχτερίδα – μπανάνα – γουρούνι – άνθρωπος – θάνατος. Κρίμα, και ελπίζαμε στο Contagion 2. Α, με συγχωρείτε, αυτό το ζούμε.
Ανδρέας Άννινος
